Czym jest kleik congee?

Kleik ryżowy nagłówek

Śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia. Zaniedbanie go zarówno w kwestii ilości, jakości jak i pory dnia, wpłynie negatywnie na kolejne godziny naszego funkcjonowania - nasze samopoczucie i poziom energii. Zazwyczaj łapiemy w biegu kanapkę z serem czy plasterkiem szynki, jakiś jogurt, czy owoc, lub jakiś sok. Niestety nie jest to dobre rozwiązanie, gdyż organizm lubi ciepłe i energetyczne posiłki. Jedną z propozycji takiego ciepłego, energetycznego i na dodatek leczniczego posiłku, są kleiki congee zwane tradycyjnie hsi-fan lub „wodą ryżową”, które od stuleci po dziś dzień W Chinach są tradycyjną potrawą śniadaniową. W medycynie chińskiej to nie tylko pożywne, energetyczne śniadanie, ale też ważny środek leczniczy.

Kleik ryżowy congee jest przykładem dania jednogarnkowego, gdzie w tradycyjnym congee bazą jest ryż, ale może nią być kasza jaglana, płatki owsiane, kasza gryczana czy kukurydziana.

Kluczem do tego aby dobrze przygotować congee jest czas gotowania oraz dobór odpowiednich dodatków. Im dłuższy jest czas gotowania, tym większa jego moc działania na organizm.




 

Kleik congee - właściwości lecznicze


Kleiki ryżowe dedykowane są przede wszystkim dla osób z osłabionym układem trawiennym, chorobą jelit, dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi, osób osłabionych, przewlekle chorujących, takich, które mają problem z przeżuwaniem pokarmu. Congee wspierają odbudowę energii Qi śledziony-trzustki. Według filozofii medycyny chińskiej żołądek przyjmuje spożywane przez nas pożywienie, nie mniej jednak funkcję rzeczywistego rozkładu pożywienia spełnia śledziona. To pewnego rodzaju kocioł, który musi być odpowiednio podgrzany, by żywność mogła się odpowiednio rozłożyć. Według medycyny chińskiej ten ogień (który rozgrzewa ogień trawienny i wspomaga trawienie) dostarczany jest do śledziony przez energię Qi nerek. niezmiernie ważne jest utrzymywanie ich w dobrej kondycji, ochrona przed zimnem, spożywanie ciepłych posiłków.

Congee:

  • Przede wszystkim nawadniają organizm (szczególnie w przypadkach dużego odwodnienia). Ryż podczas gotowania wchłania dużo wody (proporcje ryżu do wody 1:4-6) i jest ona oddawana stopniowo podczas trawienia.
  • Tonizują słabe trawienie, są lekko strawne, wzmacniają śledzionę i trzustkę i żołądek.
  • Łagodzą stany zapalne.
  • Wskazane dla osób starszych i dla wszystkich w okresie rekonwalescencji po przebytych chorobach, operacjach.
  • W przypadku przejedzenia, nadużycia alkoholu poprzedniego wieczoru.
  • Normalizują wysokie ciśnienie krwi.
  • Wzmacniają krew i energię Qi.
  • Wspomagają proces wytwarzania mleka u matek karmiących.
  • Na przeziębienie i grypę. Dodajemy do dobrze ugotowanego kleiku posiekaną szalotkę i świeży starty korzeń imbiru i gotujemy około 15 minut. Jeśli zatoki również cierpią można dodać trochę wasabi. Kładziemy się pod kołdrę - taki kleik powinien wywołać poty.
  • W przypadku biegunki spowodowanej słabym trawieniem dodaj startego świeżego imbiru, kilka ziaren kardamonu i kilka kawałków Wild Yam. Następnie gotujemy około 15 -30 minut z tymi dodatkami.
  • Na suche zaparcia. Do kleiku dodajemy wtedy wodorosty (kombu, hijiki, wakame), czarny sezam, nasiona lnu, suszone śliwki.
  • Na anemię. Jest kilka ważnych ziół odbudowujących krew. Jednym z nich jest traganek (szczególnie dla osób z chorobami nowotworowymi,leczonych chemio i radioterapią). Traganek wzmacnia funkcje układu odpornościowego (szczególnie limfocytów typu T). Kolejnym zielem jest Przetworzona Rehmannia - nawilża tkanki, wzmacnia komórki odpornościowe, tonizuje krew.




 

Jak przygotować tradycyjny kleik congee?


Jedna z najważniejszych zasad- kleik congee gotujemy w proporcji 1 część ryżu do 4-6 części wody. W zależności od kondycji zdrowotnej można użyć ryżu białego długoziarnistego (dla osób wrażliwych, np. zaraz po operacji) lub ryżu brązowego, dla osób o mocniejszej kondycji. Nie nadaje się ryż krótkoziarnisty lub do risotto, ponieważ są zbyt lepkie. Zamiast ryżu można użyć kaszy jaglanej, jęczmienia, owsa. Gotujemy na bardzo małym ogniu przez co najmniej godzinę (im dłużej tym więcej energii na posiłek).

Kolejna ważna zasada, kupujemy wyłącznie wysokiej jakości zboża (BIO).

Sposób przygotowania:
Zagotowujemy w garnku 6 filiżanek wody na jedną filiżankę ryżu. Porcje możemy proporcjonalnie zwiększać w przypadku gdy gotujemy dla większej ilości osób. Wsypujemy suchy ryż, dodajemy łyżkę dobrej jakości oliwy i szczyptę soli. Mieszamy podczas gotowania, w miarę absorbowania wody, by nie doprowadzić do przyklejania się ryżu do dna garnka. W razie potrzeby dolewamy wrzątek do gotującego się ryżu, nawet 3-4 razy (za każdym razem kiedy ryż wchłonie wodę). Kiedy gotujący się ryż uzupełnimy kilkakrotnie wrzątkiem, za ostatnim razem wlewamy więcej tego wrzątku niż podczas dolewania i gotujemy na małym ogniu jeszcze około 45 minut, mieszając od czasu do czasu.

Jeśli w czasie tego gotowania widzimy potrzebę dodania znów wrzątku, to zróbmy to. Konsystencja ma być jak mleczna woda wyczuwalna i widoczna między ugotowanym na miękko ryżem. Ryż wchłania i wchłania wodę, trzeba obserwować podczas całego czasu jego gotowania.




 

Dodatki do kleiku congee


Congee możemy podawać z różnymi dodatkami przy jednoczesnym założeniu, że jeśli cierpimy na jakieś dolegliwości trawienne, to nie używamy ich za dużo.

Może to być świeży imbir, pokrojona szalotka, odrobina sosu tamari i prażonego sezamu. Sos sojowy i szalotka tworzą z congee dietetyczną jego wersję. Szalotka otworzy pory, przetransportuje płyny do płuc i skóry, dzięki czemu organizm skutecznie poradzi sobie z ewentualnym przeziębieniem i grypą.

Świeży imbir harmonizuje trawienie, usuwa wzdęcia, usuwa flegmę. Prażony sezam wspomaga Yang nerek. Powszechnie dodaje się do congee np. kawałki białej ryby, udko z kurczaka, tofu, owoce morza, orzechy (orzeszki ziemne gotowane), kukurydzę, jajka na miękko, kiełki fasoli. Kleik ryżowy gotowany z jakimś powyższym źródłem białka, w potężny wręcz sposób wzmacnia energię Qi.

Wystarczy dodać jeden maksymalnie dwa elementy białkowe. Jeśli jednak chorujesz mocno, to stosuj tylko podstawowe przyprawy, do czasu aż nie wróci dobre trawienie i apetyt. Na lepszą odporność wpłyną dobrze takie dodatki jak grzyby shiitake czy miso.

Wiosną i latem można dodać zieleninę w postaci szpinaku, pokrzywy, boćwiny, rukoli.

Congee można przygotować też na słodko, dodając suszone śliwki, cynamon, imbir.




 

Congee z kaszy jaglanej


Równie cennym jak ryżowy, będzie kleik z kaszy jaglanej. Jest ona nie kleista, słodka i słona jednocześnie, neutralna termicznie, przeciwzapalna, wzmacnia nerki, śledzionę-trzustkę, żołądek, płuca. Kasza jaglana to najbardziej nawilżające ziarno.

Jedna filiżanka kaszy wystarczy dla 4-6 osób. Ważne, aby przed jej gotowaniem zawsze umyć kilka razy, wylewając przez sitko za każdym razem po umyciu wodę.

W kolejnym kroku kaszę prażymy na sucho na średnim ogniu aby jej nie przypalić. Prażona lekko kasza będzie miała przyjemny orzechowy aromat wzmacnia energię Yang. Do kleiku z kaszy dodajemy odrobinę masła (może być klarowane) i odrobinę soli. Kleik congee z kaszy gotuje się łatwiej niż z ryżu,właśnie ze względu na mniejszą jej lepkość. Wystarczy od czasu do czasu pomieszać. Po około 45 minutach między zmiękczonymi ziarnami kaszy pojawi się nieco zagęszczona woda ze skrobią jaglaną. Congee z kaszy możemy podawać z jajkiem, różnymi nasionami, orzechami, suszonymi morelami, figami, odrobiną sosu tamari.




 

Congee z owsa


Owies jest kleistym ziarnem, jest słodki, lekko rozgrzewający. Błonnik zawarty w owsie wspomaga perystaltykę jelit, ma on też właściwości oczyszczające i odbudowujące, nawilża. Nie gotujemy płatków owsianych z mlekiem, gdyż to zwiększa ich kleistość i zmniejsza jednocześnie korzyści z takiej potrawy. Jeśli lubisz płatki z mlekiem, to najpierw ugotuj je w wodzie, następnie dodaj mleko. Pod koniec gotowania dodaj cynamon, gałkę muszkatołową, cynamon, kolendrę, odrobinę miodu - poprawią trawienie. Gotuj płatki owsiane na tyle długo, aby ziarna wchłonęły dużą ilość wody. Zazwyczaj jadamy je zbyt suche, a czasem zalewamy tylko wodą, bez gotowania.

Do płatków można dodać orzechy włoskie, pokrojone migdały, figi, rodzynki, pestki słonecznika oraz przyprawy. Kleik z komosy ryżowej ryżu, kaszy jaglanej będzie lepiej strawny niż z owsa.

Więcej przepisów dietetycznych i informacji jak leczyć różne dolegliwości za pomocą diety, znajdziesz w poradniku Zdrowie to takie proste (ebook dostępny tutaj), polecam z całego serca.